Słownik Polski-Polski

Grundlagen

Für die lautliche Umschrift wird die sononische Notation verwendet. Sie gibt schalldistinktive Merkmale wieder und weicht teilweise erheblich vom IPA ab.

Samogłoski

• Im Vergleich zum IPA werden die Zeichen ʌ, ᴀ, ɵ, ʉ, ɨ, ɤ anders verwendet, ɑ, ɒ, ɜ, ɞ, ɐ anders interpretiert.
• Alle nicht hier aufgelisteten Zeichen des IPA sind ohne Relevanz und entfallen.

Klarvokale

klar	hinten	stumpf	hoch	[a]	► belJęzyk Białoruski: так [tak] 🔈	► deuJęzyk Niemiecki: lahm [laːm]
			breit	[ʌ]	► engJęzyk Angielski: cat [kʌt]	► finJęzyk Fiński: leipä [ˈlɛɪ.pʌ]
		spitz	hoch	[o]	► deuJęzyk Niemiecki: Hof [hoːf]	► norJęzyk Norweski: språk [sproːk]
			breit	[u]	► deuJęzyk Niemiecki: Mut [muːt]	► engJęzyk Angielski: boot [buːt]
	vorn	stumpf	hoch	[e]	► deuJęzyk Niemiecki: Beet [beːt]	► slvJęzyk Słoweński: jezik [ˈjeː.zik]
			breit	[i]	► catJęzyk Kataloński: figa [ˈfiː.ga]	► deuJęzyk Niemiecki: Lied [liːt]
		spitz	hoch	[ø]	► deuJęzyk Niemiecki: Öse [ˈʔøː.zə]	► sweJęzyk Szwedzki: lördag [ˈløːr.dɑːɡ]
			breit	[y]	► deuJęzyk Niemiecki: süß [zyːs]	► turJęzyk Turecki: gün [gyn]

Blassvokale

blass	hinten	stumpf	hoch	[ᴀ]	► deuJęzyk Niemiecki: Ast [ʔᴀst]	► engJęzyk Angielski: bye [bᴀɪ]
			breit	[ə]	► deuJęzyk Niemiecki: Käse [ˈkeː.zə] 🔈	► sqiJęzyk Albański: zë [zə]
		spitz	hoch	[ɔ]	► deuJęzyk Niemiecki: ob [ʔɔp]	► estJęzyk Estoński: kroom [krɔːm]
			breit	[ʊ]	► deuJęzyk Niemiecki: Butter [ˈbʊ.tɐ] 🔈	► ltzJęzyk Luksemburski: Sprooch [ʃpɣʊːx]
	vorn	stumpf	hoch	[ɛ]	► deuJęzyk Niemiecki: nett [nɛt]	► srpJęzyk Serbski: хлеб [xɫɛb] 🔈
			breit	[ɪ]	► cesJęzyk Czeski: již [jɪʒ]	► deuJęzyk Niemiecki: mit [mɪt] 🔈
		spitz	hoch	[ɵ]	► deuJęzyk Niemiecki: östlich [ˈʔɵst.lɪc]	► norJęzyk Norweski: pølse [ˈpɵl.sɛ]
			breit	[ʏ]	► deuJęzyk Niemiecki: Hütte [ˈhʏ.tə]	► islJęzyk Islandzki: ostur [ˈʔɔs.tʏr] 🔈

Dunkelvokale

dunkel	hinten	stumpf	hoch	[ɑ]	► deuJęzyk Niemiecki: Harn [hɑϛn]	► engJęzyk Angielski: barn [bɑːn]
			breit	[ɐ]	► danJęzyk Duński: være [vɛːɐ] 🔈	► deuJęzyk Niemiecki: Tier [tiːɐ]
		spitz	hoch	[ɒ]	► deuJęzyk Niemiecki: Born [bɒϛn]	► engJęzyk Angielski: saw [sɒː]
			breit	[ʉ]	► danJęzyk Duński: slurk [slʉϛk]	► deuJęzyk Niemiecki: Durst [dʉϛst] 🔈
	vorn	stumpf	hoch	[ɜ]	► deuJęzyk Niemiecki: Bern [bɜϛn]	► engJęzyk Angielski: butter [ˈba.tɜ]
			breit	[ɨ]	► deuJęzyk Niemiecki: Wirt [vɨϛt]	► engJęzyk Angielski: smirk [smɨːk]
		spitz	hoch	[ɞ]	► deuJęzyk Niemiecki: Örtchen [ˈʔɞϛt.cn̩]	► engJęzyk Angielski: learn [lɞːn]
			breit	[ɤ]	► danJęzyk Duński: tyrk [tɤϛk]	► deuJęzyk Niemiecki: türmen [ˈtɤϛ.mn̩]

Nasalvokale

nasal	hinten	stumpf	[ᴀ̃]	► fraJęzyk Francuski: ansette [ʔᴀ̃ˈsɛt]	► hinJęzyk Hindi: चाँद cā̃d [tʃᴀ̃ːd]
		spitz	[ɔ̃]	► fraJęzyk Francuski: annonce [ʔaˈnɔ̃ːs]	► polJęzyk Polski: nocą [ˈnɔ.tsɔ̃]
	vorn	stumpf	[ɛ̃]	► fraJęzyk Francuski: insanité [ˌʔɛ̃saniˈteː]	► polJęzyk Polski: mężatka [mɛ̃ˈʐat.ka]
		spitz	[ɵ̃]	► fraJęzyk Francuski: lundi [lɵ̃ˈdi]

Diphtonge

diphtong	gleichmäßig	a-basiert	[ᴀʊ]	► deuJęzyk Niemiecki: Pauke [ˈpᴀʊ.kə]	► estJęzyk Estoński: laupäev [ˈlᴀʊ.pʌ.ɛv]
			[ᴀɪ]	► deuJęzyk Niemiecki: Mai [mᴀɪ]	► finJęzyk Fiński: aika [ˈʔᴀɪ.ka]
		ʌ-basiert	[əʊ]	► engJęzyk Angielski GBRObszar zastosowania: Region Großbritannien: home [həʊm]
			[əɪ]	► estJęzyk Estoński: päike [ˈpəɪ.kɛ]
		o-basiert	[ɔʊ]	► engJęzyk Angielski USAObszar zastosowania: Region Amerika: home [hɔʊm]	► zhoJęzyk Chiński: 豆 dòu [dɔʊ˥˩]
			[ɔɪ]	► deuJęzyk Niemiecki: Heu [hɔɪ]	► mkdJęzyk Macedoński: војна [ˈvɔɪ.na]
		u-basiert	[ʊɪ]	► deuJęzyk Niemiecki: pfui [pfʊɪ]	► porJęzyk Portugalski: muito [ˈmʊɪ.tɔ]
		e-basiert	[ɛʊ]	► mltJęzyk Maltański: mewt [mɛʊt]	► spaJęzyk Hiszpański: Europa [ʔɛʊˈrɔ.pa]
			[ɛɪ]	► deuJęzyk Niemiecki: hey [hɛɪ]	► sweJęzyk Szwedzki: nej [nɛɪ] 🔈
		i-basiert	[ɪʊ]	► catJęzyk Kataloński: niu [nɪʊ]	► finJęzyk Fiński: viulu [ˈvɪʊ.lu]
		ø-basiert	[ɵɪ]	► nldJęzyk Niderlandzki: neus [nɵɪs]	► sweJęzyk Szwedzki: färöiska [ˈfɛː.rɵɪs.ka]
		y-basiert	[ʏɪ]	► rusJęzyk Rosyjski: мы [mʏɪ]	► belJęzyk Białoruski: бык [bʏɪk]
	frontlastig	a-basiert	[aːə]	► deuJęzyk Niemiecki: Rahe [ɣaːə]
			[aːɐ]	► deuJęzyk Niemiecki: Rigaer [ˈɣiː.gaːɐ]
		o-basiert	[oːə]	► deuJęzyk Niemiecki: Lohe [loːə]
			[oːɐ]	► deuJęzyk Niemiecki: Ohr [ʔoːɐ]
		u-basiert	[uːə]	► engJęzyk Angielski GBRObszar zastosowania: Region Großbritannien: tour [tuːə]	► gleJęzyk Irlandzki: suas [suːəs]
			[uːɔ]	► litJęzyk Litewski: asmuo [ʔᴀsˈmuːɔ]
			[uːɐ]	► deuJęzyk Niemiecki: Uhr [ʔuːɐ]
		e-basiert	[eːə]	► deuJęzyk Niemiecki: Ehe [ʔeːə]
			[eːɐ]	► deuJęzyk Niemiecki: er [ʔeːɐ]
			[ɛːə]	► engJęzyk Angielski GBRObszar zastosowania: Region Großbritannien: air [ʔɛːə]
			[ɛːɐ]	► ltzJęzyk Luksemburski: Här [hɛːɐ]
		i-basiert	[iːə]	► engJęzyk Angielski GBRObszar zastosowania: Region Großbritannien: near [niːə]	► gleJęzyk Irlandzki: bliain [bʲlʲiːəɲ]
			[iːɐ]	► deuJęzyk Niemiecki: ihr [ʔiːɐ]
		ø-basiert	[øːə]	► deuJęzyk Niemiecki: Höhe [høːə]
			[øːɐ]	► deuJęzyk Niemiecki: Öhr [ʔøːɐ]
		y-basiert	[yːə]	► deuJęzyk Niemiecki: Mühe [myːə]
			[yːɐ]	► deuJęzyk Niemiecki: Porphyr [ˈpɒϛ.fyːɐ]

Konsonanten

• Im Vergleich zum IPA werden die Zeichen c, r, ɣ, ʀ, ʁ, ɽ, ɻ anders verwendet, j, ɼ anders interpretiert.
• Alle nicht hier aufgelisteten Zeichen des IPA sind ohne Relevanz und entfallen.
• Im Gegensatz zur IPA-Praxis wird ʔ vor Vokalen auch im Wortanlaut grundsätzlich immer angegeben, wenn es dem Sprachstandard entspricht.

Nasale

nasal	bilabial	[m]	► deuJęzyk Niemiecki: Meer [meːɐ]	► hrvJęzyk Chorwacki: maslac [ˈmaːs.ɫats] 🔈
	alveolar	[n]	► deuJęzyk Niemiecki: Nase [ˈnaː.zə]	► litJęzyk Litewski: namas [ˈna.məs]
	retroflex	[ɳ]	► hinJęzyk Hindi: ठंडा ṭhaṇḍā [ˈʈʰəɳ.ɖɑː]	► nepJęzyk Nepalski: अण्डा aṇḍā [ˈʔaɳ.ɖɑ]
	velar	[ŋ]	► deuJęzyk Niemiecki: Gang [gᴀŋ]	► vieJęzyk Wietnamski: ngàn [ŋaːn˨˩]

Plosive

plosiv	bilabial	fortis	[p]	► deuJęzyk Niemiecki: Park [pɑːk]	► porJęzyk Portugalski: pão [paʊŋ] 🔈
		lenis	[b]	► danJęzyk Duński: brød [bɣɵð]	► deuJęzyk Niemiecki: Buch [buːx] 🔈
	alveolar	fortis	[t]	► deuJęzyk Niemiecki: Tisch [tɪʃ]	► ellJęzyk Grecki: τυρί [tiˈriː]
		lenis	[d]	► deuJęzyk Niemiecki: Dose [ˈdoː.zə]	► engJęzyk Angielski: disk [dɪsk]
	retroflex	fortis	[ʈ]	► hinJęzyk Hindi: टमाटर ṭamāṭar [ʈəˈmaː.ʈər]	► nepJęzyk Nepalski: टोली ṭolī [ˈʈoː.liː]
		lenis	[ɖ]	► somJęzyk Somalijski: dhul [ɖul]	► urdJęzyk Urdu: ڈَنْڈا ḍanḍā [ɖənˈɖa]
	velar	fortis	[k]	► deuJęzyk Niemiecki: kalt [kᴀlt]	► turJęzyk Turecki: kasım [kaˈsəm]
		lenis	[g]	► deuJęzyk Niemiecki: Gold [gɔlt]	► mkdJęzyk Macedoński: град [grat]
	uvular	fortis	[q]	► araJęzyk Arabski: قَلَم qalam [ˈqa.lam] 🔈	► tgkJęzyk Tadżycki: қошуқ [ˈqɔ.ʃuk]
		lenis	[ȝ]	► pesJęzyk Perski: غار ġār [ȝɒːr]
	glottal	fortis	[ʔ]	► deuJęzyk Niemiecki: Esche [ˈʔɛ.ʃə]	► itaJęzyk Włoski: uno [ˈʔuː.nɔ] 🔈

Frikative

frikativ	labiodental	fortis	[f]	► bosJęzyk Bośniacki: flaša [ˈfɫa.ʃa]	► deuJęzyk Niemiecki: Fuß [fuːs]
		lenis	[v]	► deuJęzyk Niemiecki: Wald [vᴀlt]	► norJęzyk Norweski: vegg [vɛg]
	dental	fortis	[þ]	► islJęzyk Islandzki: þú [þuː]	► spaJęzyk Hiszpański: ciudad [þjuˈðað]
		lenis	[ð]	► spaJęzyk Hiszpański: dedo [ˈdɛ.ðɔ]	► sqiJęzyk Albański: dhomë [ðɔm]
	alveolar	fortis	[s]	► deuJęzyk Niemiecki: Smaragd [smᴀˈɣᴀkt]	► litJęzyk Litewski: sausis [ˈsaʊ.sɪs]
		lenis	[z]	► deuJęzyk Niemiecki: See [zeː]	► lavJęzyk Łotewski: zivs [zivs] 🔈
	postalveolar	fortis	[ʃ]	► deuJęzyk Niemiecki: Schiff [ʃɪf]	► srpJęzyk Serbski: шест [ʃɛːst]
		lenis	[ʒ]	► bosJęzyk Bośniacki: žena [ˈʒɛː.na]	► deuJęzyk Niemiecki: Journal [ʒʉϛˈnaːl]
	retroflex	fortis	[ʂ]	► urdJęzyk Urdu: کشٹ kaṣṭ [kəʂʈ]	► zhoJęzyk Chiński: 山 shān [ʂan˥]
		lenis	[ʐ]	► pusJęzyk Paszto: ږمنځ ǵmënźl [ʐməŋdz]	► zhoJęzyk Chiński: 人 rén [ʐɛn˧˥]
	palatal	fortis	[c]	► deuJęzyk Niemiecki: Chemie [cɛˈmiː]	► islJęzyk Islandzki: hjól [cɔʊl]
		lenis	[j]	► deuJęzyk Niemiecki: ja [jaː] 🔈	► ltzJęzyk Luksemburski: jonk [jɔŋk]
	velar	fortis	[x]	► deuJęzyk Niemiecki: Bach [bᴀx]	► ukrJęzyk Ukraiński: хустка [ˈxust.ka]
		lenis	[ɣ]	► deuJęzyk Niemiecki: rot [ɣoːt] 🔈	► hebJęzyk Hebrajski: רֹאשׁ roʾš [ɣɔʃ]
	uvular	fortis	[ꜧ]	► araJęzyk Arabski: حَالْ ḥāl [ꜧaːl]	► somJęzyk Somalijski: xood [ꜧoːd]
		lenis	[ϛ]	► araJęzyk Arabski: عَقْرَبْ ʿaqrab [ˈϛaq.rab]	► deuJęzyk Niemiecki: Hort [hɒϛt]
	glottal	fortis	[h]	► deuJęzyk Niemiecki: Hut [huːt]	► katJęzyk Gruziński: ჰავა hava [ˈha.va]

Approximanten

approximant	bilabial	[w]	► engJęzyk Angielski: war [wɒː]	► swaJęzyk Suahili: mwanafunzi [mwa.naˌfun.zi]
	alveolar	[ɹ]	► engJęzyk Angielski GBRObszar zastosowania: Region Großbritannien: red [ɹɛd]	► myaJęzyk Birmański: တိရစ္ဆာန် təreiʻsan [ˈtə.ɹɛɪʔ.sʰan]
	retroflex	[ɽ]	► engJęzyk Angielski USAObszar zastosowania: Region Amerika: red [ɽɛd]

Laterale

lateral	alveolar	[l]	► deuJęzyk Niemiecki: List [lɪst]	► nldJęzyk Niderlandzki: lief [lif]
	postalveolar	[ɫ]	► bulJęzyk Bułgarski: лоза [ˈɫɔ.za]	► engJęzyk Angielski: well [wɛɫ]
	retroflex	[ɭ]	► korJęzyk Koreański: 솔 sol [soɭ]

Perkussive

perkussiv	alveolar	pulsativ	[r]	► bulJęzyk Bułgarski: резе [ˈrɛ.zɛ]	► ronJęzyk Rumuński: rest [rɛst]
	postalveolar	pulsativ	[ɼ]	► cesJęzyk Czeski: řeka [ˈɼɛ.ka]
		vibrant	[ʀ]	► slkJęzyk Słowacki: prst [pʀ̩st]	► spaJęzyk Hiszpański: rata [ˈʀa.ta]
	retroflex	pulsativ	[ɻ]	► benJęzyk Bengalski: গাড়ি gaṛi [ˈɡa.ɻi]	► hinJęzyk Hindi: बड़ा baṛā [bəˈɻa]
	velar	vibrant	[ʁ]	► hyeJęzyk Ormiański: տղա tġa [dəˈʁɑ]	► swaJęzyk Suahili: ghali [ˈʁaː.li]

Zusatzzeichen

Modifikatoren

diakritisch	stimmlos	[ ̥ ][ ̊ ]	► deuJęzyk Niemiecki (synofon): Brache [ˈb̥ɣaː.xə]
	stimmhaft	[ ̬ ][ ̌ ]	► deuJęzyk Niemiecki (synofon): Brache [ˈb̬ɣaː.xə]
	nasaliert	[˜]	► fraJęzyk Francuski: arranger [ʔaˈɣᴀ̃ˈʒe]	► polJęzyk Polski: sprężarka [sprɛ̃ˈʐar.ka]
postpositiv	lang	[ː]	► catJęzyk Kataloński: jove [ˈʒoː.bə]	► itaJęzyk Włoski: pane [ˈpaː.nɛ]
	aspiriert	[ʰ]	► deuJęzyk Niemiecki: kahl [kʰaːl]	► hinJęzyk Hindi: थका thakā [ˈtʰa.kaː]
	palatalisiert	[ʲ]	► gleJęzyk Irlandzki: géag [gʲeːg]	► rusJęzyk Rosyjski: мясо [ˈmʲa.sa]
	uvularisiert	[ˁ]	► araJęzyk Arabski: طَالِبْ ṭālib [ˈtˤaː.lib]

Separatoren

Träger	silbisch	[ ̍ ][ ̩ ]	► deuJęzyk Niemiecki: reden [ˈɣeː.dn̩]	► slvJęzyk Słoweński: vrh [vʀ̩x]
Silbe	unbetont	[.]	► deuJęzyk Niemiecki: koordinieren [koː.ɔϛ.diːˈniː.ɣn̩]	► ronJęzyk Rumuński: persoană [pɛr.sɔˈaː.nə]
	hauptbetont	[ˈ]	► deuJęzyk Niemiecki: Sonne [ˈzɔ.nə]	► ellJęzyk Grecki: τεχνικός [tɛx.niˈkɔs]
	nebenbetont	[ˌ]	► estJęzyk Estoński: vanaisa [ˈva.naˌi.sa]	► finJęzyk Fiński: sukunimi [ˈsu.kuˌni.mi]
Wort	getrennt	[ ]	► engJęzyk Angielski USAObszar zastosowania: Region Amerika: not at all [nad ʔɛd ʔɒːl]	► spaJęzyk Hiszpański: la mano [la ˈma.nɔ]
	silbisch	[_]	► engJęzyk Angielski GBRObszar zastosowania: Region Amerika: not at all [nɔt_ɛˈt‿ɒːl]	► araJęzyk Arabski: ٱَلْبَيْتْ ʹal-bait [ʔᴀl_ˈbᴀɪt]
	innersilbisch	[‿]

Tonale

tonal	sehr hoch	[˥]	► vieJęzyk Wietnamski: chính [tʲɨn˦˥]	► zhoJęzyk Chiński: 妈 mā [maː˥]
	hoch	[˦]	► vieJęzyk Wietnamski: kẽm [kɛm˦ʔ˥]	► zhoJęzyk Chiński: 北 běi [bɛɪ˨˩˦]
	mittel	[˧]	► vieJęzyk Wietnamski: ba [baː˧]	► zhoJęzyk Chiński: 娘 niáng [njaŋ˧˥]
	tief	[˨]	► vieJęzyk Wietnamski: gạch [ɣajk˧˨ʔ]	► zhoJęzyk Chiński: 主 zhǔ [ʒuː˨˩˦]
	sehr tief	[˩]	► vieJęzyk Wietnamski: tàu [taw˨˩]	► zhoJęzyk Chiński: 万 mò [mɔː˥˩]